Geheim dagboek (6)

28 v 22

Aarde, echte aarde, zoals je die in het wild aantreft, niet die platgedrukte grond onder je gazon of een tarweveld, is levende materie. Wij zien bloemen en planten allerhande uit de aarde omhoog komen, richting zon. Maar daaronder krioelt het pas echt. Bacteriën, schimmels, dieren en diertjes allerhande onderhouden levendige conversaties, bouwen gemeenschappen en voeren af en toe een bescheiden oorlogje.

Je zou zelfs kunnen zeggen – en het is nauwelijks een metafoor – dat planten rond hun wortels met die bacteriën enzoverder een externe maag hebben georganiseerd, want zo functioneert het ongeveer. Of net zo goed dat het ecosysteem een wortel heeft geregeld om zich een structuur te verschaffen. De wederzijdse afhankelijkheid is compleet. Je bestaat enkel binnen het geheel en het geheel bestaat enkel dankzij jou.

Ik ben bij de begrafenis van een mens die ik niet heb gekend, en luister naar de verhalen die over hem worden verteld. Hij wordt gemist, zeggen ze, al voelden ze wel dat het einde nabij was en waren ze voorbereid.

Zo praten de bacteriën, schimmels en dieren en diertjes praten over de wortel die uit hun midden is weggerukt, denk ik, wanneer hun plant wordt uitgetrokken.

Daarna loop ik door de stad waar ik nog nauwelijks kom, en vloek een beetje omdat mijn favoriete boekhandel een weekje vakantie heeft. Dat, denk ik, doen bacteriën waarschijnlijk nooit.

29 v 22

Na een lange rit met de auto zegt de benzinetankvoorspellingsmeter dat ik nog meer kilometers te goed heb met de liters die me resten dan toen ik vertrok.

Is dit een vrijgevige regeringsmaatregel? Heeft men het perpetuum mobile in mijn auto verstopt? Of doet mijn auto aan zelfbedrog?

30 v 22

Ik leg even de telefoon neer, zegt de man aan de andere kant. En dan ga ik vanachter kijken of ik er nog eentje in stock heb. Ben zo terug.

Dit kan dus, in 2022. Een niet gedigitaliseerde voorraad.

Gelukkig was er nog eentje. Wat een nostalgie.

02 vi 22

Het is bijna vaderdag! Het Fullerton Hotel in Singapore – waar ik jaren geleden een weekje mocht verblijven op kosten van mijn toenmalige werkgever – weet dat. Nooit leefde ik in een nonchalantere luxe dan die week (of het moet tijdens de first-class vlucht naar Sao Paulo geweest zijn), en ik laat me hun nieuwsbrief nog steeds welgevallen. Uit heimwee. Als waarschuwing.

Maar deze cake dus. ‘This eye-catching creation is sure to delight Dad at first sight and taste.’ Ik twijfel er niet aan. En dat voor slechts 75 euro.

Jammer dat ze niet in België leveren.

05 vi 22

De afgelopen weken heb ik me laten meeslepen door Robert Sapolsky’s Behave, een boek dat probeert samen te vatten waarom we doen wat we doen. Daar komt heel wat biologie aan te pas, en andere wetenschappen, want dat is zijn punt: ook menselijk gedrag beantwoordt aan natuurwetten.

Boeiend, en leerrijk allemaal. Alleen die al te logische conclusie valt lastig: vrije wil bestaat niet.

Nee, we snappen de complexe processen die ons gedrag aansturen (nog) niet helemaal, maar dat wil niet zeggen dat die processen niet bestaan. En dat dit boek een overzicht geeft over wat we al wel denken te weten.

Dat vrije wil niet bestaat, gaat tegen veel intuïtie in, en ook wel tegen een paar van mijn favoriete bezigheden. Schrijven, of creëren in het algemeen, zonder dat je echt keuzes maakt over woorden, structuur en andere middelen lijkt een contradiction in terminis.

En ook coaching zonder geloof in de maakbaarheid van de mens is maar een zielig tijdverdrijf.

Maar langs de andere kant: heeft een jonge man die op 22 jaar recidiveert als dader van zeden en geweldfeiten op minderjarige kinderen dit echt gewild? Heeft hij hiervoor gekozen?

En daar zit ik dus nu: deze wetenschap maakt mijn leven onmogelijk. Gelukkig zijn er ook andere theorieën. Zoals dat het geloof in vrije wil noodzakelijk is om als mens en maatschappij te functioneren – ook al bestaat die vrije wil niet. De placebo vrije wil dus.

Daar zal ik het voorlopig mee moeten doen.